Phát biểu tại phiên họp thứ ba của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số để đánh giá kết quả chuyển đổi số 06 tháng đầu năm 2022 và xác định những hướng giải pháp, nhiệm vụ chuyển đổi số thời gian tới (diễn ra sáng 8/8), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, phải liên tục đổi mới, có tư duy đột phá và tầm nhìn chiến lược, phát huy tính chủ động, tính sáng tạo, phát huy tinh thần đoàn kết, càng khó khăn, thách thức thì càng phải đoàn kết, tránh mọi tư duy “cát cứ thông tin, số liệu, dữ liệu”, các bộ, ngành theo chức năng, nhiệm vụ quản lý dữ liệu được phân công nhưng trên hết đó đều là tài sản quốc gia, tài sản này chỉ được làm giàu thêm khi được liên thông, chia sẻ, xác thực cùng nhau hướng đến mục tiêu cuối cùng là phục vụ tốt nhất cho nhân dân.

Đẩy mạnh chuyển đổi số một cách nhanh chóng, hiệu quả và thực chất

Phát biểu mở đầu phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chuyển đổi số là xu thế tất yếu, đòi hỏi khách quan của sự phát triển và được xác định là yêu cầu bắt buộc. Chuyển đổi số giúp giải quyết hiệu quả mối quan hệ giữa Nhà nước, thị trường, xã hội; thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng suất lao động, năng lực cạnh tranh, hiệu quả sản xuất kinh doanh, giảm chi phí cho người dân, doanh nghiệp, đồng thời giúp các cấp, các ngành thay đổi phương thức và nâng cao năng lực quản lý điều hành. Ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số là phù hợp với phẩm chất, năng lực con người Việt Nam cần cù, ham học hỏi, linh hoạt và sáng tạo.

Tiến trình chuyển đổi số trong nước đang diễn ra rất mạnh mẽ, sâu rộng. Khi dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, chuyển đổi số trở thành đòi hòi bức thiết của các cấp, các ngành, các địa phương và người dân, doanh nghiệp để vừa phòng, chống dịch hiệu quả vừa phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội. Khi dịch bệnh được kiểm soát, chuyển đổi số tiếp tục là công tác trọng tâm, góp phần quan trọng phục hồi nhanh, phát triển bền vững KT-XH, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả; lấy nội lực là cơ bản, chiến lược, quyết định, lâu dài, ngoại lực là quan trọng, đột phá; tập trung thực hiện 3 đột phá chiến lược về thể chế, nhân lực và hạ tầng.

Chuyển đổi số là chủ trương, định hướng lớn của Đảng và Nhà nước, là công việc phải thường xuyên, liên tục theo dõi, đánh giá, đôn đốc, chỉ đạo sát sao và quyết liệt triển khai. Vấn đề đặt ra cho chúng ta phải đẩy mạnh chuyển đổi số một cách nhanh chóng, hiệu quả và thực chất.

Thủ tướng nêu rõ, nhiệm vụ của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số là rất nặng nề; chúng ta phải chỉ đạo, tổ chức thực hiện các chủ trương, cơ chế, chính sách nhằm thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số quốc gia, gắn kết chặt chẽ với cải cách hành chính; xây dựng, phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số và đô thị thông minh; tạo thuận lợi cho việc triển khai cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 tại Việt Nam.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu khai mạc hội nghị. Ảnh vov.vn

Trong phiên họp này, Thủ tướng đề nghị các đại biểu thẳng thắn đánh giá rõ ràng, khách quan, minh chứng bằng số liệu cụ thể về việc thực hiện nhiệm vụ thời gian qua, tinh thần là không tô hồng cũng không bôi đen; đánh giá cả những nhiệm vụ được phân công theo Kế hoạch hoạt động năm 2022 của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số và những nhiệm vụ được giao tại Phiên họp lần trước của Uỷ ban.

Cần phải coi chuyển đổi số là một cuộc vận động lớn

Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, 6 tháng đầu năm, việc chuyển đổi số quốc gia đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, nhận thức về tầm quan trọng của chuyển đổi số tiếp tục chuyển biến tích cực ở các cấp, các ngành, nhất là người đứng đầu. Từ chuyển đổi nhận thức dẫn đến quyết liệt trong hành động: hầu hết các bộ, ngành, địa phương đã ban hành nghị quyết của cấp uỷ, kế hoạch của chính quyền 05 năm và hàng năm về chuyển đổi số; Ban Chỉ đạo chuyển đổi số của toàn bộ 22/22 bộ, ngành và 63/63 địa phương được thành lập và đi vào hoạt động. Mạng truyền số liệu chuyên dùng của các cơ quan Đảng, Nhà nước kết nối 04 cấp hành chính tiếp tục được phát triển: đã kết nối đến 100% huyện; hơn 97% xã trên toàn quốc.

Kỳ họp thứ ba của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số

Cổng Dịch vụ công quốc gia đã cung cấp 3.699 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4; hơn 2,1 triệu tài khoản đăng ký tăng hơn 2,8 lần so với cùng kỳ; An toàn, an ninh thông tin tiếp tục được quan tâm, các doanh nghiệp Việt Nam dần làm chủ hệ sinh thái an toàn thông tin mạng.

Phát triển kinh tế số, xã hội số, tỷ trọng đóng góp của kinh tế số trong GDP tiếp tục tăng; nhiều doanh nghiệp tích cực chuyển đổi số; thuế điện tử, hoá đơn điện tử được phổ cập. Người dân tích cực sử dụng ứng dụng công nghệ thông tin, dịch vụ công quốc gia trong các hoạt động kinh tế, xã hội.

Đặc biệt, một số chỉ tiêu trong Kế hoạch hoạt động của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số năm 2022 đã sớm đạt mục tiêu đề ra như: tỷ lệ doanh nghiệp sử dụng hóa đơn điện tử là 100%, đạt mục tiêu đề ra; tỷ trọng doanh thu thương mại điện tử trong tổng mức bán lẻ là 11,27%, vượt mục tiêu đề ra là 7%; tỷ lệ người dân từ 15 tuổi có tài khoản thanh toán là 66%, vượt mục tiêu đề ra là 65%.

Tại phiên họp lãnh đạo các bộ ngành và địa phương và doanh nghiệp đã đóng góp các ý kiến, chia sẻ kinh nghiệm và những đề xuất kiến nghị về vấn đề chuyển đổi số tại đơn vị mình. Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn Hồ Tiến Thiệu đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông xem xét, nghiên cứu mô hình cửa khẩu số của tỉnh Lạng Sơn đã thí điểm áp dụng để tiếp tục chỉ đạo việc hoàn thiện, để nhân rộng áp dụng cho cả nước đồng thời nghiên cứu hỗ trợ các địa phương tiến tới ý tưởng xây dựng biên giới số, kết nối liên thông, chia sẻ dữ liệu chuyên ngành với nền tảng cửa khẩu số để nhằm phát huy hiệu quả cao nhất của nền tảng này.

Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn phát biểu tại hội nghị

Từ kinh nghiệm thực tế của tỉnh Thái Nguyên, Chủ tịch UBND tỉnh Trịnh Việt Hùng đề nghị, cần phải coi chuyển đổi số là một cuộc vận động như những cuộc vận động lớn mà chúng ta đang thực hiện trên quy mô toàn quốc. Bên cạnh đó, việc phát triển dịch vụ thanh toán điện tử cần được len lỏi vào từng giao dịch trong cuộc sống thường nhật, từ thành thị đến nông thôn, đặc biệt là phục vụ cho các hoạt động thanh toán hàng ngày để tạo thói quen sử dụng và khả năng tiếp cận dịch vụ của người dân, mang lại những hiệu quả thiết thực về kinh tế an toàn giao dịch và tiện lợi.

Về việc phát triển và đào tạo nguồn nhân lực cho chuyển đổi số ông Nguyễn Trung Chính, Chủ tịch CMC nêu ý kiến: “Chúng tôi nghĩ, việc xây dựng mô hình thí điểm đại học số rất quan trọng nhưng ở đây thì cũng không phải chúng ta chọn ra số lượng các trường để thí điểm mô hình đại học số. Tôi nghĩ quan trọng hơn là chúng ta xây dựng các trường đại học đều có thể học tập và ứng dụng đại học số vào công tác giảng dạy và đào tạo của mình. Trong đề án thì hiện nay mới chỉ nhìn thấy có 5 đại học lớn mà nhiều khi đại học nhỏ mới có lợi thế vì họ giải quyết được bài toán về nguồn nhân lực nhanh hơn và chất lượng cao hơn”.

Huy động hiệu quả mọi nguồn lực tham gia chuyển đổi số

Sau khi nghe các ý kiến phát biểu thảo luận, kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận những kết quả rất tích cực trong công tác chuyển đổi số thời gian qua, đồng thời cũng chỉ ra những tồn tại hạn chế, Thủ tướng chỉ rõ đây mới là kết quả bước đầu, chúng ta vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc cần giải quyết, nhiều việc phải làm phía trước. Để thực hiện được các mục tiêu đề ra đòi hỏi chúng ta phải có quyết tâm cao, nỗ lực phải lớn, hành động quyết liệt, thiết thực, hiệu quả, thực hiện có trọng tâm, trọng điểm; với một số quan điểm, định hướng, nhiệm vụ chính như: Chuyển đổi số phải là công cụ quan trọng trong xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả. Phát huy tối đa sức mạnh sức mạnh truyền thống văn hóa, trí tuệ con người Việt Nam.

Phát huy tinh thần đoàn kết, càng khó khăn, thách thức thì càng phải đoàn kết, đây là truyền thống quý báu của dân tộc cũng là quan điểm xuyên suốt. Tránh mọi tư duy “cát cứ thông tin, số liệu, dữ liệu”, các bộ, ngành theo chức năng, nhiệm vụ quản lý dữ liệu được phân công nhưng trên hết đó đều là tài sản quốc gia, tài sản này chỉ được làm giàu thêm khi được liên thông, chia sẻ, xác thực cùng nhau hướng đến mục tiêu cuối cùng là phục vụ tốt nhất cho nhân dân.

Liên tục đổi mới, có tư duy đột phá và tầm nhìn chiến lược, phát huy tính chủ động, tính sáng tạo; tổng kết, kế thừa, phát huy những kinh nghiệm quý, bài học hay, cách làm sáng tạo; chỉ rõ, khắc phục triệt để những tồn tại, hạn chế. Lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể và là mục tiêu, động lực chuyển đổi số và người dân, doanh nghiệp phải tham gia vào quá trình chuyển đổi số. Chuyển đổi số phải để người dân, doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công, tiện ích xã hội thuận tiện hơn, nhanh hơn, hiệu quả hơn trước đây.

Huy động hiệu quả mọi nguồn lực tham gia chuyển đổi số; phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ, tham gia tích cực của cộng đồng doanh nghiệp và người dân. Việc chuyển đổi số được triển khai trên tất cả các lĩnh vực, ngành nghề nhưng phải có trọng tâm, trọng điểm, tránh tình trạng “trăm hoa đua nở”; dễ làm trước, khó làm sau, đi từ thấp đến cao, từ nhỏ đến lớn và cần được thực hiện một cách thực chất để tránh đầu tư dàn trải, lãng phí.

Phải nghĩ thật, nói thật, làm thật, có hiệu quả thật, người dân, doanh nghiệp được thụ hưởng thật; nói phải đi đôi với làm, "không đánh trống bỏ dùi". Không để hiện tượng dịch vụ công trực tuyến thì nhiều, nhưng người dân sử dụng ít (mới gần 18%), hiệu quả không cao; các nền tảng thì nhiều, cơ sở dữ liệu thì lớn nhưng tính đồng bộ, liên thông lại thấp. Đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp; coi trọng công tác truyền thông, tạo sự ủng hộ, đồng thuận của người dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, tăng cường kỷ luật, kỷ cương; đẩy mạnh triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm được phân công tại Kế hoạch hoạt động của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số năm 2022, kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền để xử lý, vướng mắc phát sinh; không chậm trễ.

Đẩy mạnh kết nối các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành với Trung tâm thông tin, chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, hình thành Hệ thống thông tin phục vụ công tác chỉ đạo điều hành của Chính phủ dựa trên dữ liệu theo thời gian thực, bảo đảm đồng bộ, nhất quán, chính xác.

Rà soát, đánh giá an toàn thông tin, an ninh mạng các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu, khẩn trương khắc phục những hạn chế bất cập về lỗ hổng bảo mật, lộ lọt thông tin và bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Các địa phương lựa chọn và công bố các nền tảng số mà địa phương mình tập trung thúc đẩy trong năm 2022 để giải quyết các vấn đề của người dân trong phát triển kinh tế - xã hội. Triển khai hoạt động Tổ công nghệ số cộng đồng hiệu quả để hỗ trợ, hướng dẫn người dân sử dụng các nền tảng số.

Rà soát, đăng ký, phân bổ nguồn lực cho việc phát triển và triển khai các nền tảng số, đặc biệt là kinh phí cho năm 2023; Tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ chuyển đổi số; không để chảy máu chất xám hoặc không khai thác hết chất xám của đất nước; Tăng cường hợp tác quốc tế trong chuyển đổi số, nhất là hợp tác chuyển giao công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực quản lý hiện đại và thu hút đầu tư chất lượng cao.

Khẩn trương ban hành các chương trình, kế hoạch, đề án, nghị quyết/chỉ thị/văn bản về chuyển đổi số theo đúng yêu cầu, nhiệm vụ đề ra. Các bộ, ngành địa phương đã ban hành Kế hoạch cần tập trung nguồn lực triển khai theo đúng tiến độ. Chỉ đạo xây dựng Kế hoạch hành động chuyển đổi số năm 2023 trên cả ba trụ cột là chính quyền số, kinh tế số và xã hội số; trong đó, xác định cụ thể nhiệm vụ trọng tâm, mục tiêu định tính và định lượng, lộ trình thực hiện, phân công, phân nhiệm rõ ràng. Xây dựng Kế hoạch cần bài bản, khoa học, khả thi, có sự tham gia đầy đủ của các bộ, ngành, cơ quan liên quan.

Tăng cường công tác tuyên truyền về lợi ích của chuyển đổi số đến người dân, doanh nghiệp; giúp người dân, doanh nghiệp nâng cao nhận thức, hiểu rõ về lợi ích và hiệu quả.

Bộ Thông tin và Truyền thông tổng hợp việc triển khai các nhiệm vụ tại Kế hoạch chuyển đổi số quốc gia, và các ý kiến chỉ đạo; liên tục đôn đốc, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để tháo gỡ khó khăn vướng mắc. Mặt khác, cần phối hợp với các bộ, ngành để ban hành các Kế hoạch chuyển đổi số phải thực chất, tránh hình thức; có nhiệm vụ định tính, định lượng; nhiệm vụ định lượng phải cân đong đo đếm được, phải luôn cập nhật kịp thời tiến độ, kết quả thực hiện.

Khẩn trương phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan hoàn thiện hồ sơ dự án Luật giao dịch điện tử (sửa đổi) để trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV; xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tăng cường, nâng cao năng lực tham mưu và tổ chức thực thi chuyển đổi số từ Trung ương đến địa phương; Hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương triển khai Nghị định số 42/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định về việc cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến của cơ quan nhà nước trên môi trường mạng, bảo đảm thống nhất cách hiểu về dịch vụ công trực tuyến và lộ trình chuyển đổi cho phù hợp với thực tiễn. Xây dựng, triển khai hệ thống phục vụ theo dõi, kiểm tra thực hiện chương trình, kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin, bảo đảm đầu tư tập trung, đúng mục tiêu, có hiệu quả. Tổ chức các hoạt động tổ chức, tuyên truyền ngày Chuyển đổi số hiệu quả, thiết thực, tránh hình thức.

Bộ Công an phối hợp với Văn phòng Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tổ chức triển khai hiệu quả Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030; Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, tham mưu bố trí vốn đầu tư phát triển cho triển khai chuyển đổi số năm 2023 và đến 2025; Phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông trong việc triển khai hệ thống phục vụ theo dõi, kiểm tra thực hiện chương trình, kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin, bảo đảm đầu tư tập trung, đúng mục tiêu, có hiệu quả; Bộ Tài chính tham mưu bố trí kinh phí sự nghiệp từ ngân sách nhà nước cho triển khai chuyển đổi số năm 2023.

Bộ Giáo dục và Đào tạo trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án triển khai thí điểm mô hình giáo dục đại học số và lựa chọn thí điểm mô hình tại 05 trường đại học trước ngày 30 tháng 8 năm 2022. Nghiên cứu thúc đẩy thành lập khoa mới, chuyên ngành đào tạo mới hoặc cập nhật, bổ sung vào chương trình đào tạo kiến thức, kỹ năng theo hàm lượng phù hợp tại các trường đại học, cơ sở giáo dục.

Thúc đẩy việc triển khai chi trả qua tài khoản cho các đối tượng được hưởng trợ cấp từ ngân sách nhà nước, trong đó bao gồm người có công, người nghèo, người khuyết tật, đối tượng yếu thế, người lao động, sử dụng lao động bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Triển khai các nhiệm vụ, giải pháp tại Chương trình chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, trong đó tập trung vào việc phát triển các chương trình đào tạo chất lượng cao, các ngành nghề chuyên về công nghệ thông tin, công nghệ số phục vụ phát triển chính phủ số, kinh tế số, xã hội số.

Nghiên cứu xây dựng Đề án chuyển đổi số ngành Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, phù hợp với Chương trình chuyển đổi số quốc gia và Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số. Trên cơ sở mục tiêu, phạm vi và nội dung của Đề án, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định; Khẩn trương hoàn thành Cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia, sớm cung cấp các dịch vụ công trực tuyến liên quan đến lĩnh vực đất đai phục vụ người dân doanh nghiệp.

Thủ tướng chỉ rõ chủ đề trọng tâm chuyển đổi số năm 2023 của Ủy ban Quốc gia và Ban Chỉ đạo chuyển đổi số các bộ, ngành, địa phương sẽ là "Đưa hoạt động của doanh nghiệp lên môi trường số bằng các nền tảng số Việt Nam". Bộ Thông tin và Truyền thông nghiên cứu, sớm đề xuất nội dung Kế hoạch hoạt động năm 2023 của Ủy ban Quốc gia để Ban Chỉ đạo chuyển đổi số các bộ, ngành, địa phương cùng phối hợp hành động./.

Nguồn: vov.vn