Doanh nghiệp công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn gặp nhiều khó khăn trong quý II/2024
Nhu cầu thị trường trong nước thấp khiến doanh nghiệp chế
biến, chế tạo gặp khó khăn
Báo cáo xu hướng sản xuất, kinh doanh ngành công nghiệp chế
biến, chế tạo và xây dựng quý II/2024 và dự báo quý III/2024 của Tổng cục Thống
kê được thực hiện dựa trên điều tra xu hướng sản xuất kinh doanh hằng quý bao gồm
6.335 doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo được chọn mẫu điều tra,
đại diện cho toàn ngành chế biến, chế tạo và xây dựng của 63 tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương.
Tổng số doanh nghiệp trả lời trong kỳ điều tra quý II/2024
là 6.114 doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo (chiếm 96,5% số doanh
nghiệp được chọn mẫu).
Hai
khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn là
“nhu cầu thị trường trong nước thấp” và “tính cạnh tranh của hàng trong nước
cao” với tỷ lệ doanh nghiệp lựa chọn lần lượt là 53,4% và 50,4%.
Kết quả khảo sát cho biết, trong quý II/2024, hai khó khăn
lớn nhất của doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn là “nhu cầu
thị trường trong nước thấp” và “tính cạnh tranh của hàng trong nước cao” với
tỷ lệ doanh nghiệp lựa chọn lần lượt là 53,4% và 50,4%. Bên cạnh đó, “lãi
suất vay vốn cao” là khó khăn mà doanh nghiệp đánh giá tăng nhiều nhất so với
quý I/2024 (tăng 3,9 điểm phần trăm so với quý I/2024) với tỷ lệ doanh nghiệp lựa
chọn là 22,3%.
Đối với nhóm ngành dệt, may, da giày: hai khó khăn lớn nhất
của các doanh nghiệp trong quý II/2024 là đơn hàng xuất khẩu và lao động có tay
nghề. Có tới 57,7% doanh nghiệp sản xuất trang phục; 55,8% doanh nghiệp sản xuất
da và các sản phẩm có liên quan và 47,1% doanh nghiệp dệt gặp khó khăn do nhu cầu
thị trường quốc tế thấp. Bên cạnh đó, có 54,7% doanh nghiệp sản xuất trang phục,
36,5% doanh nghiệp sản xuất da và các sản phẩm có liên quan và 24,1% doanh nghiệp
dệt gặp khó khăn do không tuyển dụng được lao động theo yêu cầu.
Theo đánh giá của các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến,
chế tạo, hoạt động sản xuất, kinh doanh quý II/2024 thuận lợi hơn quý I/2024 với
79,0% doanh nghiệp đánh giá tốt hơn và giữ ổn định (37,4% tốt hơn và 41,6% giữ ổn
định), 21,0% doanh nghiệp đánh giá hoạt động sản xuất, kinh doanh khó khăn hơn.
Dự báo quý III/2024 khả quan hơn quý II/2024 với 82,9% doanh nghiệp đánh giá tốt
hơn và giữ ổn định (40,7% tốt hơn, 42,2% giữ ổn định), 17,1% doanh nghiệp đánh
giá hoạt động sản xuất, kinh doanh khó khăn hơn.
50,1% doanh nghiệp chế biến, chế tạo kiến nghị Nhà nước
tiếp tục giảm lãi suất cho vay
Để hỗ trợ hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp
ngành công nghiệp chế biến, chế tạo trong các quý tiếp theo, các doanh nghiệp
kiến nghị:
Đối với các yếu tố đầu vào cho sản xuất, kinh doanh, để
giảm áp lực chi phí đầu vào tăng cao cho doanh nghiệp, 50,1% doanh nghiệp kiến
nghị Nhà nước tiếp tục giảm lãi suất cho vay để doanh nghiệp có nguồn vốn cho sản
xuất, kinh doanh.
Đối với nguồn nguyên vật liệu, năng lượng cho sản
xuất, 44,9% doanh nghiệp kiến nghị Nhà nước cần có các chính sách để bình ổn
giá nguyên vật liệu, năng lượng và 30,5% doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ, các
bộ, ngành, địa phương phải ổn định nguồn cung nguyên vật liệu phục vụ sản xuất.
Về lao động, 18,6% doanh nghiệp kiến nghị Nhà nước hỗ
trợ doanh nghiệp đào tạo, nâng cao tay nghề người lao động để đáp ứng các yêu cầu
trong sản xuất. Bên cạnh đó, 24,5% doanh nghiệp kiến nghị cần tiếp tục cải thiện
chất lượng dịch vụ logistic; 23,4% doanh nghiệp kiến nghị giảm tiền thuê đất
cho sản xuất, kinh doanh; 22,4% doanh nghiệp kiến nghị phải đảm bảo nguồn điện ổn
định cho sản xuất.
Đối với thị trường đầu ra, để góp phần tăng khối
lượng đơn hàng, 28,9% doanh nghiệp kiến nghị Nhà nước cần tiếp tục có các biện
pháp kích cầu trong nước hiệu quả, tăng cường tuyên truyền để “người Việt Nam
ưu tiên dùng hàng Việt Nam”. Ngoài ra, 26,1% doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ,
bộ, ngành, địa phương cần tăng cường xúc tiến thương mại, tìm thị trường mới, đối
tác mới nhằm hỗ trợ doanh nghiệp tăng lượng tiêu thụ hàng hóa ở các thị trường
trong và ngoài nước.
Về thủ tục hành chính, có 31,5% doanh nghiệp kiến
nghị các cơ quan Nhà nước cần tiếp tục cải cách thủ tục hành chính để thời gian
chờ đợi và thực hiện các thủ tục hành chính của doanh nghiệp được rút ngắn đến
mức tối đa.
Về cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp ổn định và phát
triển sản xuất: có 28,2% doanh nghiệp kiến nghị các ngân hàng tiếp tục đơn
giản hóa, cắt giảm thủ tục và điều kiện vay vốn để doanh nghiệp nhanh chóng có
nguồn vốn cho sản xuất, kinh doanh. Để doanh nghiệp thích ứng tốt hơn với điều
kiện và yêu cầu đầu ra ngày càng cao, 24,5% doanh nghiệp kiến nghị Nhà nước hỗ
trợ doanh nghiệp tham gia sâu vào chuỗi sản xuất, cung ứng; 12,5% doanh nghiệp
kiến nghị Nhà nước hỗ trợ doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu về bảo vệ, phòng vệ
thương mại, các yêu cầu mới về tiêu chuẩn, kỹ thuật trong sản xuất (như sản xuất
xanh, kinh tế tuần hoàn…); 10% doanh nghiệp kiến nghị Nhà nước hỗ trợ doanh
nghiệp chuyển đổi số và 8,6% doanh nghiệp kiến nghị Nhà nước hỗ trợ doanh nghiệp
trong quá trình nhận chuyển giao công nghệ.
Ngoài các nhóm kiến nghị trên, các doanh nghiệp công nghiệp
chế biến, chế tạo kiến nghị Chính phủ, bộ, ngành, địa phương:
Thứ nhất, các doanh nghiệp FDI kiến nghị cần sớm
có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khi áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu vì mức
thuế tối thiểu toàn cầu 15% là gánh nặng không nhỏ đối với doanh nghiệp.
Thứ hai, đối với sản phẩm trên thị trường, các
doanh nghiệp kiến nghị các cơ quan Nhà nước cần tăng cường kiểm soát thị trường,
giảm tình trạng hàng giả, hàng nhái. Bằng cách này, người tiêu dùng có thể dễ
dàng lựa chọn các sản phẩm chất lượng hơn, đồng thời doanh nghiệp cũng tiêu thụ
được nhiều hàng hóa hơn.
Thứ ba, nhằm ổn định chất lượng nguồn cung cấp
nguyên vật liệu cho các doanh nghiệp nói chung, đặc biệt là các doanh nghiệp chế
biến sử dụng nguyên liệu nông sản nói riêng, các doanh nghiệp kiến nghị cần
tăng cường kiểm soát chất lượng, vệ sinh an toàn của vùng nguyên liệu, đặc biệt
với các vùng cung cấp nguyên vật liệu nông sản./.